Wie had in januari kunnen denken dat we in december in de tweede lockdown zouden zitten? Laat ik vooropstellen dat ik meeleef met iedereen die zwaar getroffen is door de coronacrisis. En toch, ik ben positivist, het glas is bij mij altijd halfvol. Op het vlak van mijn expertise, privacy en de AVG, zijn er dit jaar juist door de coronacrisis heel wat stappen gemaakt. Snelle (vaak noodzakelijke) maatregelen hadden ook impact op de privacy, waardoor de discussie en de aandacht hiervoor groter is geworden. Hoe gaat dit zich verder ontwikkelen in 2021? Want één ding is vandaag over duidelijk: het einde is nog niet bepaald.

Privacy in 2020, een terugblik

Ik wil het er niet te veel over hebben, iedereen is corona-moe, maar nu we voor de tweede keer thuis zitten, kan ik het ook niet helemaal negeren. Corona heeft alles immers flink op z’n kop gezet! Wat leek als een ver van mijn bed show’, belandde in een ongezien snel tempo in Europa. Bedrijven, overheden, onderwijs, managers, werknemers, ZZP’ers, niemand werd gespaard en werd gedwongen radicaal het roer om te gooien en zich aan te passen aan het ‘nieuwe normaal’.

Tijdens de eerste fase merkte ik dat niet alleen opdrachtgevers worstelden met de gevolgen maar ook andere contacten in mijn netwerk ondervonden grote hinder en soms terugval van bedrijfsactiviteiten. Bauduin Consultancy heeft gelukkig toch een groei kunnen laten zien en is daar heel erg blij mee! Verderop meer hierover.

Thuiswerken werd de norm

De eerste lockdown zorgde voor een ongeziene verschuiving richting telewerken. Het was opeens van de ‘moetes’. Veel bedrijven bleken niet goed uitgerust om massaal thuiswerken te faciliteren, zowel praktisch als bedrijf cultureel. Een bijkomende, maar niet onbelangrijk aspect dat vooral tijdens de eerste lockdown naar boven kwam, waren de aspecten van de AVG, privacy en cybersecurity. Door de enorme toename van thuiswerken werd het nog urgenter om op een bewuste en veilige manier om te gaan met het delen van persoonsgegevens. Tijdens de Expert Sessie met CRM-ontwikkelaar en partner Efficy heb ik deze zomer mijn visie en tips hierover gedeeld.

Bewustzijn privacy nog niet doordrongen

In diverse blogs heb ik dit jaar gehamerd op het fenomeen thuiswerken en wat hier allemaal bij kwam kijken, Het thuiswerken had impact op de privacy binnen het onderwijs, gezinnen, bedrijven, overheden en ga zo maar door. Opeens werden klantgegevens niet meer benaderd via een (meestal) sterk beveiligd bedrijfs- of overheidsnetwerk, maar vanaf iedere ‘huis, tuin en keuken’ wifi-netwerk. Met alle privacy gevolgen van dien.

Uit een poll die ik heb gedaan op LinkedIn kwam naar voren dat de meeste mensen zich wél bewust zijn van de privacy gevoeligheden, maar toch niet er de nodige acties voor ondernamen. De redenen hiervoor in 2020 is éénduidig: de prioriteit is overleven.

De positivist in mij

Zoals aan het begin vermeld ben ik positief ingesteld. Ik kan als ZZP’er maar al te goed begrijpen dat de eerste prioriteit is om te overleven, zoveel mogelijk banen te redden en de crisis door zien te komen. Het feit dat het merendeel van de deelnemers aan de poll bewust is van de privacy risico’s bij thuiswerken, is een sterk signaal. Ondanks dat we net in de tweede lockdown zitten, is toch met de komst van vaccins in het vooruitzicht ook het ondernemersvertrouwen weer wat toegenomen. Zelf zie ik dat bijvoorbeeld aan de toename van het aantal uitgevoerde privacy scans. Ook de discussie over de privacy bij de corona-app en de grondwettelijke debatten over de corona maatregelen, geven mij vertrouwen dat privacy hoog op het prioriteitenlijstje staat. Niet alleen van ondernemers, maar van iedere Nederlander.

Privacy en de AVG hoog op de agenda

Was het afgelopen jaar dan enkel kommer en kwel? Nee, zeker niet! Zoals ik eerder aanstipte groeide Bauduin Consultancy het afgelopen jaar. Nog maar eens een signaal dat privacy hoog op de agenda staat.

Hoe kom ik tot deze conclusie. Niet in de laatste plaats is het aantal nieuwe opdrachtgevers gegroeid en zijn bestaande opdrachtgevers gebleven.

De uitgevoerde Privacy Scans zit ook flink in de lift, wat betekent dat men bezig is met het in kaart brengen van de huidige privacy situatie om de hiaten weg te werken.

Een belangrijke gedragsverandering zie ik op het vlak van de AVG. Nu de Autoriteit Persoonsgegevens effectieve boetes oplegt aan bedrijven, zijn bedrijven steeds bewuster geworden van de noodzaak van de AVG als kernproces.

Dit jaar ben ik nieuwe partnerschappen aangegaan. Verschillende sectoren, waaronder CRM-leveranciers en juridische adviesbureaus, zien de onafhankelijke DPO en kennispartner op het vlak van privacy als waardevolle aanvulling van hun activiteiten. Andersom zie ik hun kennis weer als een verrijking en extra service naar mijn klanten.

‘Last but not least’ ben ik, net als vele andere ZZP’ers, mij meer gaan focussen op het online verhaal. Het aanbieden van content en de interactie aangaan om een beter zicht te krijgen wat er speelt op het vlak van privacy. Het groeiende aantal website bezoeken en LinkedIn interacties stemmen mij positief voor 2021.

De vooruitblik naar 2021

En hiermee heb ik meteen het bruggetje gemaakt naar 2021. Wat mij betreft wordt 2021 het transitie jaar naar het “hybride” thuiswerken waarbij de AVG steeds meer een belangrijke rol gaat opeisen in onze samenleving. Niet alleen vanuit regel- en wetgeving maar ook vanuit het individu zelf.

Als de samenleving weer langzaam terug opengaat, zal er een hevige privacy discussie losbarsten over toelatingsvoorwaarden, bijvoorbeeld tijdens grote evenementen en tijdens het reizen. Kan vaccinatie als voorwaarde gesteld worden? Mag de temperatuur gemeten worden van bezoekers en werknemers?

Voor Bauduin Consultancy verwacht ik dat de uitvoering van Privacy Scans (AVGCheckUp en AVG GetReady) op abonnement basis verder zal groeien. Dit omdat organisaties en bedrijven simpelweg hun privacy en security (beter) voor elkaar willen en moeten hebben. Niet alleen door het blijvende karakter van het thuiswerken, maar ook door het verschuiven van meer en meer activiteiten van offline naar online.

Een onvermijdbaar gevolg is de verdere groei in melding van datalekken. De exponentiële groei online en de achterblijvende privacy maatregelen zal dit in 2021 doen toenemen. Hierdoor zal de bewustwording op het gebied van privacy in de AVG een nóg belangrijkere rol innemen, evenals de bewustwording van de noodzaak om externe kennis en tools, zoals CRM-oplossingen, te implementeren.

En laat ik duidelijk zijn: dit is een positieve ontwikkeling. Iedere verandering komt met vallen en opstaan, met het maken van fouten. Belangrijk is om te leren van deze fouten, de juiste acties te ondernemen en vooral de juiste kennis en expertise onder de arm te nemen.

Het allerbelangrijkste blijft echter uw gezondheid. Laten we nu met zijn allen onze verantwoordelijkheid nemen zodat we midden januari weer uit de lockdown kunnen. Ik wens u in ieder geval alvast fijne feestdagen en een positieve start van het nieuwe jaar.